Sesja naukowa "Kampania wrześniowa na terenie Trzciany i okolic" Zespół Placówek Oświatowych w Trzcianie - 23.04.2009 r.

    W tym roku przypada 70. rocznica wybuchu II wojny światowej. Gminne obchody tej rocznicy zainaugurowano interesującą sesją naukową pt. "Kampania wrześniowa na terenie Trzciany i okolic". Organizatorami tego przedsięwzięcia byli: Wójt Gminy w Trzcianie Józef Nowak, Dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Trzcianie Andrzej Kącki i emerytowany nauczyciel historii tej szkoły Tadeusz Olszewski. Do udziału w sesji poproszono wszystkich nauczycieli historii z terenu Gminy Trzciana, zainteresowanych radnych, mieszkańców Trzciany pamiętających wojnę 1939 roku oraz wybitnych znawców tego tematu - historyków i miłośników historii z Bochni, Nowego Targu, Pcimia, Wieliczki, zrzeszonych w Grupie Poszukiwawczej Polskiego Towarzystwa Historycznego - Oddział w Nowym Targu (Piotr Sadowski, Jarosław Kucybała, Krzysztof Jawień, Robert Kowalski). Przybył także Eugeniusz Piotr Nowak z Działu Militariów Muzeum Narodowego w Krakowie oraz Józef Korta - emerytowany, wieloletni dyrektor Szkoły Podstawowej w Trzcianie.

   Przybyłych uczestników sesji powitał dyrektor Zespołu Placówek Oświatowych w Trzcianie pan Andrzej Kącki. O celach i okolicznościach zorganizowania sesji mówił pan Tadeusz Olszewski, on też przedstawił wszystkich uczestników tego spotkania i omówił jego program. Zgodnie z nim, najpierw wszyscy pojechali autobusem do przysiółka Trzciany - Działy, gdzie we wrześniu 1939 roku rozegrały się dramatyczne wydarzenia, związane z walkami polsko - niemieckimi. Jednym z epizodów tych walk, była tragiczna śmierć por. Michała Łukaszewicza. O tym, jak to wydarzenie zapamiętał, opowiadał świadek tamtych czasów - pan Augustyn Leśniak. Przedstawił on także zebranym unikatowe zdjęcie, przedstawiające go - jako małego chłopca - na uszkodzonym Vickersie - czołgu, którego załoga musiała opuścić, tracąc swojego dowódcę. Ranny, drugi członek załogi został przez trzeciego czołgistę odprowadzony w bezpieczne miejsce. O tym, jak przebiegać w tym rejonie mogły działania wojsk polskich (10. Brygady Kawalerii płk. Stanisława Maczka, a zwłaszcza wchodzących w jej skład jednostek: 24 pułku ułanów płk. Kazimierza Dworaka, dywizjonu rozpoznawczego mjr Ksawerego Święcickiego, 121 kompanii czołgów lekkich por. Stanisława Rączkowskiego) mówili tu m. in. Piotr Sadowski i Eugeniusz Piotr Nowak. Swoje wspomnienia z września 1939 roku przedstawił także pan Józef Korta.

    Po wizji terenowej w przysiółku Działy uczestnicy sesji przejechali na cmentarz parafialny w Trzcianie. Tu, w dolnej kwaterze cmentarza z I wojny światowej znajduje się grób por. Michała Łukaszewicza oraz postawiony na nim obelisk z tablicą pamiątkową. Zebrani wysłuchali informacji o okolicznościach pogrzebu, które przedstawił świadek tego wydarzenia pan Józef Pietras, o okolicznościach postawienia nagrobnego pomnika, co omówił inicjator tego przedsięwzięcia - emerytowany dyrektor trzciańskiej szkoły pan Józef Korta. Sylwetkę Michała Łukaszewicza przybliżył natomiast pan Jarosław Kucybała, który od kilku lat zbiera informacje i materiały z tą postacią związane. Odnaleziony na pobojowisku hełm jakiegoś czołgisty z 10. Brygady Kawalerii został na chwilę złożony przy pomniku, po czym delegacja władz samorządowych w składzie: Wójt Gminy Trzciana pan Józef Nowak, Sekretarz Gminy - pani Danuta Michniak - Dutkiewicz i Przewodniczący Rady Gminy pan Ryszard Śliwa  złożyła na grobie Łukaszewicza wiązankę kwiatów. Natomiast ks. proboszcz Władysław Midura poprowadził modlitwę w intencji Ś.P. Michała Łukaszewicza i wszystkich ofiar I i II wojny światowej.

     Trzecią i zarazem zasadniczą częścią spotkania, odbytą po przerwie obiadowej, była sesja naukowa. Rozpoczął ją film zaprezentowany przez pana Jarosława Kucybałę, który przedstawił ideę filmu "Eksperyment Nowy Wiśnicz", powstałego w studiu filmowym BDF. Autorzy filmu na sceny nakręcone współcześnie w okolicy Wiśnicza nałożyli techniką komputerową animacje, przedstawiającego sprzęt (w tym Vickersy) i walki. Po projekcji filmu znakomitą prezentację przedstawiającą przebieg walk w okolicy Trzciany przedstawił pan Piotr Sadowski. Kolejną częścią spotkania były wojenne wspomnienia pana Józefa Lusa z Trzciany oraz pani Władysławy Michniak - także z Trzciany. O przygotowaniu książki "Dywizjon Rozpoznawczy 10 Brygady Kawalerii" opowiedział jej autor - pan Eugeniusz Piotr Nowak. Przywiózł on ze sobą trzy egzemplarze tego interesującego wydawnictwa, które przekazał księdzu proboszczowi Władysławowi Midurze, Gminnej Bibliotece Publicznej w Trzcianie oraz bibliotece szkolnej Zespołu Placówek Oświatowych w Trzcianie.

     Za udział w sesji i przedstawienie bardzo ciekawych wspomnień i opracowań historycznych podziękował najpierw prowadzący sesję pan Tadeusz Olszewski, potem Wójt Gminy Trzciana - pan Józef Nowak i dyrektor szkoły - pan Andrzej Kącki. Z kolei w imieniu zaproszonych uczestników spotkania podziękował pan Jarosław Kucybała. Stwierdził, że po raz pierwszy uczestniczy we wspólnym naukowym przedsięwzięciu szkoły i samorządu.
    Treść wszystkich wspomnień została zarejestrowana i - po opracowaniu - zostanie przedstawiona w części historycznej serwisu trzciana.pl. Do tematu powrócimy także we wrześniu 2009 roku, na który samorządowe władze gminy zaplanowały zasadniczą część obchodów 70. rocznicy wybuchu II wojny światowej. Wójt Gminy Trzciana pan Józef Nowak poprosił autorów wystawy "Wiśnicki Alkazar" o jej zaprezentowanie w Trzcianie. Jest nadzieja na to, że tak się stanie. Cały dorobek tej sesji zostanie zgromadzony w wersji elektronicznej na płycie dvd i przekazany z prawami do wykorzystania w procesie dydaktyczno - wychowawczym nauczycielom uczącym historii.