Uwaga na żmije.

Żmija zygzakowata.

UWAGA NA ŻMIJE

     Co roku kilkadziesiąt osób trafia do szpitala po tym, jak ukąsiła je żmija. Lekarze obawiają się, że podczas tegorocznych wakacji zostanie pobity rekord ukąszeń. W ostatnich latach zauważa się zwiększoną liczbę żmij, także na terenie Gminy Trzciana, a szczególnie w Kamionnej. Na terenie gminy wystąpił już przypadek ukąszenia przez żmiję psa, którego musiał ratować lekarz weterynarii.
    Dostrzegając zagrożenie zarówno dla zwierząt, jak i ludzi podajemy kilka podstawowych informacji o tym gadzie oraz porad dotyczących zasad zachowania się.

zmija03.jpg (35399 bytes)

Garść informacji:

    Żmija zygzakowata jest jedynym gadem jadowitym jakie spotyka się w Polsce. Występuje na całym obszarze kraju, w kilku odmianach, z których najbardziej charakterystyczne są: jasna (szara lub rudobrązowa z czarnym zygzakiem wzdłuż całego grzbietu) i czarna. Jej długość wynosi około 60 cm, czasem zdarzają się dłuższe, nawet do 80 cm. Oko żmii ma pionową źrenicę i to właśnie odróżnia tego gada od wszystkich innych węży.
    Podlega ochronie prawnej, co oznacza, że nie wolno ich zabijać.
Jadowitość żmij, tak jak i innych gadów, jest tym większa, im większe jest nasłonecznienie kraju, w którym żyją. Warto wiedzieć, że ewolucyjnie żmije stoją najwyżej wśród węży - mają m.in. najdoskonalszy (podobnie jak grzechotniki i żararaki) aparat jadowy. Są to ruchome, składane wzdłuż szczęki zęby z kanałem w środku, w chwili ataku wąż otwiera paszczę i prostuje zęby tak, że może wbić je na dużą głębokość, na dodatek dociskając podniebienie do ciała ofiary - w ten sposób wyciska dodatkową porcję jadu z gruczołów. Jad żmii zygzakowatej jest mieszaniną kilku toksyn o różnorakim działaniu: uszkadzającym układ nerwowy, powodującym martwicę tkanek, zmniejszającym krzepliwość krwi oraz zmiany rytmu pracy serca. Niebezpieczeństwo śmierci po ukąszeniu zdrowego dorosłego człowieka jest nieduże, za to wzrasta wtedy, gdy ukąszone jest dziecko (ilość wstrzykniętego jadu jest ta sama, ale masa ciała mniejsza).

     U dzieci poniżej 8 roku (15- 20 kg) śmiertelność wynosi ok. 50%). Ukąszenie żmii w lipcu i sierpniu jest bardziej niebezpieczne niż w maju lub wrześniu. Warto jednak pamiętać, że żmije nigdy nie atakują pierwsze, a po prostu bronią się chociażby przy przypadkowym nadepnięciu. Z reguły zwierzę to ucieka przed ludźmi, choć czasem, po chłodnej nocy może być odrętwiałe i nie reagować ucieczką. Kiedy żmiję zaskoczymy, może być niezadowolona i zacząć syczeć - niech to będzie dla nas poważnym ostrzeżeniem. Atakuje jeśli poczuje się zagrożona, jest przez człowieka atakowana czy osaczana.
     Dlatego należy patrzeć pod nogi. Żmiję można spotkać nie tylko w lesie, ale też na obrzeżach lasów, podmokłych łąkach, czy polanach. Lubi także wygrzewać się na kamieniach. Żmije w temperaturze powyżej 25 stopni Celsjusza są bardzo aktywne i szybko się przemieszczają. Można je spotkać we własnym ogródku, a nawet na osiedlach mieszkaniowych w miastach. Te niebezpieczne stworzenia mogą być wszędzie, a zwłaszcza podczas upałów wypełzają ze swoich kryjówek.
    Uważajmy więc na żmije i nie mylmy ich z innymi wężami, np. z zaskrońcem.

Kiedy spotkasz żmiję zygzakowatą .

    Żmija zygzakowata ma szparowate, pionowo ustawione źrenice oczu (co odróżnia ją od innych gatunków węży występujących w Polsce). Kryje się w wykrotach, wśród kamieni, pod zwalonymi pniami drzew, w norach gryzoni, wśród skalnych głazów.

     Bezpośrednio po kontakcie z wężem należy poszukać na ciele śladów ugryzienia - w postaci dwu ranek kłutych (jak po ukłuciu szpilką) w odległości do 1 cm od siebie (nie muszą krwawić). Jeśli w ciągu 10 min w miejscu ugryzienia przez żmiję nie pojawi się zaczerwienienie i obrzęk, można z dużym prawdopodobieństwem wnioskować, że jad nie został wpuszczony.

Objawy miejscowe:
- typowa ranka kłuta
- narastający, rozchodzący się obrzęk
- ból w miejscu ukąszenia
- zaczerwienienie, zasinienie
- krwawienie z ranki (rzadko)

Objawy ogólne:
- niepokój i lęk
- osłabienie ogólne, znużenie, senność,
- mdłości, wymioty, bóle brzucha, biegunka
- poty, dreszcze
- drętwienie, znieczulenia np. wokół ust
- wzmożone pragnienie
- obrzęk twarzy, węzłów chłonnych, podbiegnięcia krwawe,
- tętno słabe, niemiarowe, niewyczuwalne (spadek ciśnienia, wstrząs).

Pierwsza pomoc:
- powyżej miejsca ukąszenia założyć opaskę uciskową (nie za mocno), co 10-20 min. zwalniać opaskę na 1-2 min.
- rankę odkazić np. wodą utlenioną, osobę pokąsaną ułożyć wygodnie i okryć, poszkodowany nie powinien wykonywać zbędnych ruchów,
- podawać duże ilości płynów,
- wezwać lekarza.

Czego nie robić
- nie masować, nie nacinać ranki, nie odsysać ustami,
- nie podawać alkoholu, leków "cucących",
- nie podawać surowicy przeciw jadowi żmij bez decyzji lekarza.

Zapobieganie
- do lasu, na skałki, ubieraj całe wysokie obuwie, najlepiej skórzane
- patrz pod nogi, nie dotykaj, nie zaczepiaj żmii, pozwól jej uciec
- zawsze uprzednio obejrzyj miejsce, gdzie siadasz, gdzie opierasz się ręką.

Źródło: KWP Olsztyn

[wstecz]